Phụ nữ mang thai 3 tháng đầu nên ăn gì và không nên ăn gì

Phụ nữ mang thai 3 tháng đầu nên ăn gì và không nên ăn gì

• 08/04/2018
• 353 Xem
• 0

Ở thời kỳ mang thai 3 tháng đầu, bà bầu chỉ cần tăng 0,9 kg tới 2,3 kg là đạt yêu cầu. Nhưng đối với chị em có cơ địa béo phì thì không nên tăng cân nữa. Đây là giai đoạn khá quan trọng vì cơ thể người mẹ sẽ có các thay đổi về mặt sinh lý để thích nghi, đồng thời cũng là thời điểm tạo tiền đề cho sự phát triển não bộ và hệ thần kinh của trẻ. Vì thế dù thai phụ kém ăn do nghén nhưng cũng phải chú ý tăng thêm lượng chất đạm, nhất là những loại protein chất lượng cao để việc tiêu hóa, hấp thu dễ dàng hơn như: trứng gà, trứng vịt, sữa các loại, thịt gia cầm, thịt heo, cá sông và đậu nành…

Các mẹ cần lưu ý ăn đủ bữa trong ngày, không nên ăn một bữa quá no mà phải chia thành: 3 bữa chính + 3 bữa phụ, xem kẽ nhau.

Trong thời gian thai kỳ cơ thể mẹ có những thay đổi vì thế nhu cầu năng lượng cũng thay đổi theo, mẹ bầu cần nhiều năng lượng hơn để nuôi thai nhi. Vấn đề quan trọng nữa là không phải chỉ ăn nhiều hơn về số lượng, mà còn phải bổ sung các chất dinh dưỡng cần thiết.

Những chất dinh dưỡng cần thiết cho phụ nữ mang thai 3 tháng đầu

1. Chất đạm (protein)

Có nhiều trong các loại thịt, cá, trứng, sữa, các loại đậu đỗ… Protein giúp phát triển các tế bào mô của bào thai (kể cả những tế bào não). Mặt khác giúp cho tuyến vú và mô tử cung của người mẹ phát triển suốt thai kỳ, đồng thời giúp tăng thể tích tuần hoàn của thai phụ. Bà bầu cần bổ sung thêm khoảng 10-18gram protein mỗi ngày (tương đương chừng 50-100gram thịt cá tùy loại, 100-180gram đậu hũ, hoặc uống 1-2 ly sữa mỗi ngày).

2. Chất sắt

Có nhiều trong các loại thịt có màu đỏ, gan, tim, cật, rau xanh và các loại hạt… Chất sắt là nhân tố quan trọng giúp tăng thể tích máu và phòng ngừa thiếu máu. Nếu mẹ bầu thiếu máu sẽ làm giảm lực co bóp của tử cung khi chuyển dạ, đồng thời cũng sẽ làm giảm lượng sắt dự trữ của em bé trong 6 tháng đầu đời. Vì vậy thai phụ cần bổ sung thêm ít nhất 15gram chất sắt mỗi ngày.

3. Canxi

Có nhiều trong sữa, trứng, tôm, cua, cá, rau xanh, đậu đỗ… Canxi giúp hoạt động hệ thần kinh và đông máu bình thường cho mẹ, mặt khác hình thành hệ xương và răng vững chắc cho thai nhi. Nếu thiếu canxi mẹ dễ bị vọp bẻ, đau nhức xương, quan trọng hơn là bé có thể bị còi xương ngay từ trong bụng mẹ.

4. Acid folic (vitamin B9)

Giúp giảm nguy cơ dị tật ống thần kinh cho bé, tật nứt đốt sống khi bào thai còn trong bụng mẹ. Vitamin B9 có nhiều trong các loại rau màu xanh thẫm như rau muống, cải xanh, súp lơ xanh, cải bó xôi, ngũ cốc hoặc một số loại hạt như vừng, đậu phộng… Ngoài ra acid folic còn có trong một số loại như: gia cầm và nội tạng động vật như gan, tim…

5. Vitamin D

Có nhiều trong trứng, sữa và ánh nắng mặt trời buổi sáng sớm. Ngay từ trong bụng mẹ, bé cần phát triển hệ xương và hình thành mầm răng sữa, do đó ngoài việc bổ sung các loại thực phẩm nhiều canxi, thai phụ phải cần kết hợp phơi nắng buổi sáng để tăng cường vitamin D giúp hấp thu canxi một cách hiệu quả nhất. Mẹ bầu cần phơi nắng khoảng chừng 15 phút mỗi ngày tốt nhất là sáng sớm để tránh ánh nắng quá gay gắt, khi tắm nắng ta nên để ánh nắng chiếu trực tiếp vào cơ thể, không nên đeo găng tay, vớ chân và cũng không được phơi nắng sau cửa kính.

6. Vitamin C

Giúp hỗ trợ phát triển hệ xương sụn, hệ cơ và mạch máu cho bào thai, tạo bánh nhau bền chắc. Đồng thời nó cũng là một chất chống oxy hóa giúp cho thai phụ tăng cường sức đề kháng. Vitamin C có trong các loại rau xanh, trái cây…

Trước và trong suốt thời kỳ mang thai, thai phụ cần phải thay đổi một số thói quen và sở thích ăn uống không tốt, không phù hợp, ảnh hưởng xấu đến thai nhi. Thí dụ như thói quen ăn mặn vì phụ nữ có thai ăn nhiều muối sẽ dẫn đến huyết áp cao và phù nề, gây ảnh hưởng không tốt cho sức khỏe của cả mẹ và con.

Mang thai 3 tháng đầu nên ăn gì và không nên ăn gì?

1. Bà bầu có ăn chao được không?

– Một số thai phụ luôn băn khoăn ăn chao khi mang thai có tốt không? Nếu xét về mặt lợi ích của thực phẩm lên men nói chung và chao nói riêng thì bà bầu ăn chao rất tốt cho sự phát triển của bào thai và thai phụ, các mẹ có thể ăn nhiều được nếu cảm thấy thèm.

– Thành phần chính của chao gồm tàu hũ, muối, rượu trắng, dầu mè hay giấm. Chao được chứa đựng trong những keo lọ thủy tinh dưới dạng hình vuông, hay hình tròn, và được ngâm trong một hỗn hợp dung dịch gọi là nước ngâm. Nước ngâm này có thể chứa nhiều phụ gia để tạo hương vị đặc trưng hấp dẫn cho món chao.

– Khác biệt với đậu hũ, chao chứa đựng giá trị dinh dưỡng hơn nhiều vì trong suốt quá trình ủ và lên men, các protit có trong đậu nành sẽ được chuyển hóa thành các a-xit amin, rất có lợi cho sức khỏe. Trên thị trường hiện nay có rất nhiều thương hiệu chao khác nhau, giá cả cạnh tranh khác nhau và từ đó chất lượng chắc chắn cũng sẽ khác nhau.

– Để đảm bảo an toàn cho sức khỏe thai phụ và thai nhi ta nên chọn những loại chao có thương hiệu uy tín trên thị trường nếu có điều kiện ta có thể tự làm chao tai nhà luôn nhé.

2. Bầu 3 tháng đầu có nên uống rượu, cà phê, đồ uống có ga?

– Phụ nữ mang thai không nên uống rượu và các đồ uống có chứa chất cồn. Bởi vì chất cồn trong rượu, bia sẽ đi vào cơ thể mẹ và thông qua nhau thai xâm nhập vào bào thai, trực tiếp gây hại cho thai nhi, có thể làm cho bào thai chậm phát triển nếu nặng hơn có thể gây dị dạng một số bộ phận.

– Thai phụ cũng không nên dùng nhiều đồ uống có ga, có chứa cafein hay cocain. Vì chất đồ uống có ga hay cafein có trong cà phê rất có hại đối với phôi thai, có khả năng gây sảy thai. Mặt khác cafein có thể làm phá vỡ các vitamin dẫn đến triệu chứng thiếu vitamin B1 mà biểu hiện cụ thể nhất là mệt mỏi, chán ăn, táo bón. Ngoài ra cafein cũng kìm hãm sự hấp thu của sắt và kẽm, nguy hiểm hơn có thể dẫn đến tình trạng thiếu máu của phụ nữ mang thai.

3. Bầu 3 tháng đầu có nên ăn trứng ngỗng

– Theo quan niệm dân gian truyền nhau rằng ăn 7 trứng ngỗng sẽ sinh con trai, ăn 9 trứng ngỗng sinh con gái, muốn con cái thông minh, người mẹ nên ăn nhiều trứng ngỗng….Đây chỉ là những kinh nghiệm mà các mẹ rỉ tai nhau nhưng trên thực tế thì thế nào mời các bạn theo dõi tiếp.

– Trên thị trường hiện nay trứng ngỗng thuộc loại chỉ hơi hiếm chứ không quý và nếu xét về giá trị dinh dưỡng thì còn thua cả trứng gà ta. Về thành phần dinh dưỡng, trứng ngỗng tuy chứa nhiều protein hơn trứng gà một chút (trứng ngỗng 13,5%, trứng gà 12,5%) nhưng trái lại lượng lipit cao hơn (trứng ngỗng 13,2%, trứng gà 11,6%). Mặt khác hàm lượng các vitamin của trứng ngỗng cũng thua kém trứng gà. Điển hình là vitamin A, rất cần thiết cho phụ nữ có thai, nhưng ở trứng gà lại gấp đôi trứng ngỗng.

– Về phương diện khoa học: Hiện nay chưa có công trình nghiên cứu khoa học nghiêm túc nào khẳng định không có mối quan hệ biện chứng nào về thai phụ nếu ăn trứng ngỗng thì con sinh ra sẽ thông minh, hay trứng ngỗng tốt cho bào thai hơn các loại trứng gia cầm khác. Vì vậy, thay vì thai phụ cố ăn trứng ngỗng một cách gượng ép không thích mà giá cả lại đắt đỏ, các bà bầu nên ăn nhiều trứng gà vừa dễ ăn, ngon, bổ, rẻ nữa chứ. Nếu vẫn muốn ăn trứng ngỗng thì ta nên chia nhỏ quả trứng ăn làm nhiều lần hay chế biến cho cả nhà cùng ăn nhằm giảm bớt lượng protein, tránh gây quá tải cho thận và tăng cholesterol trong máu, nhất là đối với những thai phụ có nguy cơ tăng huyết áp khi mang thai.

4. Bầu 3 tháng đầu có nên ăn cá chép

– Mang thai 3 tháng đầu có nên ăn cháo cá chép không? Cá chép sống phổ biến ở mọi miền trong đất nước Việt Nam, loài cá này có chất lượng thịt ngon, có vị ngọt và ngon dễ ăn. Quan trọng nhất là nó rất tốt cho phụ nữ mang thai, vì các món ăn từ cá chép sẽ rất bổ máu, ăn nhiều giúp da mặt hồng hào, tuần hoàn máu tốt. Phụ nữ đang mang bầu, nếu ăn cá chép sẽ có tác dụng an thai rất hiệu quả.

– Trong thịt cá chép có chứa rất nhiều thành phần bổ dưỡng như prortein, mỡ, vitamin A, B1, B2, phốt pho, canxi, sắt… có tác dụng bổ máu đồng thời giúp não bộ của trẻ phát triển khỏe khoắn rất tốt cho phụ nữ đang mang thai.

– Đối với những thai phụ hay bị tình trạng mất ngủ, uể oải, mệt mỏi thì dùng các món ăn được chế biến từ cá chép thường xuyên sẽ giúp bồi bổ, phục hồi cơ thể nhanh chóng.

– Theo y học cổ truyền, cá chép có vị ngọt, tính bình, chứa nhiều đạm và vitamin….rất tốt cho việc dưỡng thai, trị phù thũng trong quá trình mang thai. Canh cá chép nguyên vị đặc biệt tốt cho phụ nữ mang thai trong 3 tháng đầu của thai kỳ.

– Tuy nhiên, hiện nay có 1 số quan niệm cho rằng ăn cá chép thì sẽ sanh con có làn da trắng, môi đỏ hay sinh con gái là không đúng, chưa có nghiên cứu khoa học nào chứng minh điều này.

– Các mẹ tốt nên lựa cá chép sông hoặc cá chép đồng để đảm bảo vừa ngon vừa sạch vì cá sống trong môi trường tự nhiên. Còn cá chép nuôi trong ao hay các kênh rạch môi trường nước hay bị ô nhiễm thì có khả năng bị nhiễm kim loại nặng vì cá chép sống ở lớp bùn nên cần cẩn thận khi mua.

– Đặc biệt chú ý bà bầu không nên ăn ruột cá chép vì có khả năng nhiễm độc do ruột cá thường chứa bùn và các vi sinh khuẩn gây hai cho thai phụ và cũng không nên ăn quá nhiều mỗi lần. Mặt khác phụ nữ mang thai 3 tháng đầu chỉ nên ăn tăng thêm 10gram đạm tương đương với 100gram cá chép tươi (tính cả phần xương) và tổng lượng đạm của một ngày cần khoảng 80gram là đủ.

5. Bầu 3 tháng đầu có nên uống nước dừa

– Một số bà bầu cho rằng trong quá trình mang thai uống nước dừa nhiều sau này sinh em bé sẽ có làn da trắng, nhưng đây chỉ là kinh nghiệm dân gian còn khoa học thì chưa khẳng định điều này. Nếu uống nước dừa không đúng cách, không đúng thời điểm có thể gây hại cho thai phụ và em bé vì thế các mẹ nên tìm hiểu kỹ vấn đề này.

– Trong thành phần nước dừa có chứa hàm lượng chất béo rất cao (khoảng 2%) vì vậy uống nhiều sẽ gây đầy bụng, khó tiêu. Đặc biệt trong bầu 3 tháng đầu, các thai phụ thường xuyên bị nôn ói do ốm nghén, nếu uống nước dừa tươi sẽ làm tình trạng này thêm trầm trọng hơn. Mặt khác, nước dừa nhất là dừa xiêm thuộc âm, nghĩa là có tính giải nhiệt, làm mát, làm mềm yếu gân cơ, hạ huyết áp vì thế nó không tốt cho bà bầu những tháng đầu thai kỳ, uống quá nhiều có thể gây sẩy thai.

– Tuy nhiên 3 tháng sau trở đi thai phụ có thể thoải mái uống nước dừa và loại nước này còn được xem là đồ uống “vàng” cho bà bầu nữa. Những lợi ích của nước dừa đối với bà bầu: Là một loại nước giải khát tốt, cung cấp nước và điện giải phù hợp cho cơ thể. Đồng thời nước dừa cũng là một loại dược liệu lợi tiểu tự nhiên, giúp tăng tiết nước tiểu và ngăn ngừa tình trạng viêm đường tiết niệu, làm giảm nguy cơ bị sỏi thận.

– Mặt khác, nước dừa cũng cải thiện tốt tình trạng táo bón, tăng cường chức năng đường ruột và các vấn đề lien quan đến tiêu hóa như tăng tiết axit dạ dày, viêm loét dạ dày. Táo bón, đầy bụng khó tiêu, ợ hơi là các triệu chứng thường gặp trong thai kỳ và nước dừa là giải pháp tốt nhất giải quyết vấn đề này.

– Một điều quan trọng nữa là nước dừa cũng rất giàu axit lauric mà khi uống vào cơ thể sẽ được chuyển hóa thành monolaurin, có tác dụng chống lại các vi rút, vi khuẩn có lớp vỏ lipit; kháng nấm, chống viêm nhiễm và giúp tăng cường hệ miễn dịch.

Với những lợi ích to lớn của nước dừa các bác sĩ luôn khuyến nghị cho các bà mẹ đang mang thai nên dùng. Tuy nhiên, các mẹ bầu chỉ nên uống tốt đa mỗi ngày 1 quả và không nên uống vào buổi tối. Chú ý không được uống nước dừa trong 3 tháng đầu của thai kỳ.

6. Bầu 3 tháng đầu có nên ăn rau ngót

– Theo như kinh nghiệm dân gian thường truyền tai nhau, bà bầu không được ăn rau ngót vì rau ngót có tác dụng làm sạch ruột, co thắt tử cung, như vậy khi ăn nhiều sẽ dẫn đến tình trạng sẩy thai, vì thế khuyến khích nên ăn rau ngót sau khi sinh hay là khi bị sảy, nạo phá thai. Và có rất nhiều phụ nữ mang thai đã tin và làm theo kinh nghiệm dân gian này nên loại bỏ rau ngót trong thực đơn của mình. Nhưng hiện tại chưa có công trình nghiên cứu nào công bố về tác dụng gây sảy thai của rau ngót. Vậy thực tế như thế nào, mời các bạn cùng theo dõi nha.

– Trên thực tế phụ nữ mang thai bình thường vẫn có thể ăn rau ngót luộc hoặc nấu canh, nhưng cần chọn được loại rau tươi sạch, không có thuốc kích thích hay trừ sâu.

– Về thành phần dinh dưỡng trong rau ngót có 5,3% protit, 3,4% gluxit, canxi (169mg%), photpho (64,5mg%), vitamin C (185mg%). Rau ngót chứa rất nhiều axit amin cần thiết cho thai phụ. Ví dụ như trong 100g rau ngót có 0,16g lysin; 0,13g methionin; 0,05g tryptophan; 0,25g phenylalalin, 0,34g treonin; 0,17g valin; 0,24g leuxin và 0,17g izoleucin…

– Theo kinh nghiệm truyền miệng, phụ nữ sau khi sanh, sau khi sẩy hoặc nạo phá thai chữa sót nhau bằng cách uống nước rau ngót sống. Hái chừng 40gram lá rau ngót, rửa sạch giã nát (hoặc xay nhuyễn), Vắt lấy nước rồi pha thêm một ít nước đã đun sôi để nguội sao cho lấy được chừng 100ml, chia làm hai lần uống, mỗi lần cách nhau chừng 10 phút. Sau khi uống khoảng 15-20 phút nhau sẽ ra.

– Trong thực tế đã có rất nhiều trường hợp phụ nữ trong quá trình mang thai vẫn ăn canh rau ngót bình thường mà vẫn không sảy thai (nấu canh chứ không phải uống nước rau ngót giã sống). Tuy nhiên, điều này phụ thuộc rất nhiều vào tình trạng sức khỏe của mỗi sản phụ.

– Đối với những thai phụ có tiền sử sảy thai nhiều lần hoặc đẻ non, hiếm muộn, thụ tinh trong ống nghiệm tốt nhất không nên ăn rau ngót đặc biệt là không được uống nước rau ngót sống, liều cao.

7. Bầu 3 tháng đầu có nên ăn ốc

– Từ xưa tới nay mọi người thường cho rằng phụ nữ trong quá trình mang thai thì không nên ăn nhiều ốc vì sau này con sinh ra sẽ có nhiều rớt rãi. Nhưng đó chỉ là quan niệm dân gian còn trên thực tế hoàn toàn khác.

– Thịt ốc vị ngọt, tính hàn, có tác dụng trị một số bệnh liên quan đến phù thũng, bệnh gan, vàng da, thủy đậu, nhiễm khuẩn, trĩ… Tuy nhiên, những người có tiền sử rối loạn tiêu hóa kéo dài, những người có vết loét lâu ngày không lành…nên kiêng hay hạn chế ăn thịt ốc.

– Từ ốc ta có thể chế biến thành nhiều món ăn ngon, bổ dưỡng tốt cho sức khỏe như ốc hấp lá gừng, ốc nấu chuối đậu, nem ốc, hay canh ốc nấu chua là các bài thuốc dân gian phục hồi sức khỏe nhanh chóng, giúp tăng cường khí huyết lưu thông. Trong thời kỳ mang thai, bà bầu thường thiếu vi chất nói chung nên hay có cảm giác thèm ăn ốc. Thịt ốc chứa rất nhiều đạm và canxi vì thế các món ăn từ ốc sẽ là nguồn cung cấp chất đạm và canxi tốt cho bà bầu 3 tháng đầu nói riêng và trong suốt thai kỳ nói chung.

– Trước khi chế biến ta chú ý phải ngâm rửa ốc thật sạch sẽ và luộc chín kỹ vì ốc là loài sống dưới các hồ, ao nước thường rất bẩn nên có nhiều loại sán sống ký sinh trên than ốc. Tốt nhất là nên ngâm nước vo gạo trước 1 đêm rồi rửa sạch, sau đó mới luộc chín, để tránh sán đi vào cơ thể thai phụ từ ốc gây ra các bệnh nguy hiểm do giun sán gây ra.

8. Bầu 3 tháng đầu có nên ăn măng tươi, măng khô

Có rất nhiều bà bầu băn khoăn là không biết Bầu 3 tháng đầu có nên ăn măng tươi, măng khô khi mang thai hay không? Nhiều người còn nói rằng đó là sở thích của họ và thậm chí có chị em còn nghiện các món ăn được chế biến từ măng như bún măng, miến măng, canh măng…

– Trên thực tế, củ măng tươi có chứa rất nhiều độc tố, đặc biệt là glucozit sinh ra acid xyanhydric. Chất này khi gặp men tiêu hóa trong dạ dày, gặp chất chua, glucozit bị thủy phân và giải phóng acid xyanhydric (HCN). Chính acid này là nguyên nhân gây ra ngộc độc, nôn mửa, giống như khi bị ngộ độc củ sắn. Chính vì thế, nhiều người đã khuyên phụ nữ mang thai không nên ăn măng.

– Tuy nhiên, tình trạng trên chỉ xảy ra đối với những bà mẹ ăn với mức độ quá nhiều và thường xuyên. Nếu các thai phụ thèm quá không thể kiềm chế được thì chỉ nên ăn mỗi ngày một bữa và mỗi bữa một ít. Tốt nhất nên mua măng tươi về tự tay chế biến thành các món ăn để đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. Cách làm giảm độc tố trong măng tươi là cho vào nồi luộc sôi kỹ 2-3 lần. Trong khi luộc, nhớ mở vung để độc tố bay ra hết, sau đó mới chế biến thành những món ăn ưa thích.

Bầu 3 tháng đầu không nên ăn gì?

– Phụ nữ mang bầu 3 tháng đầu không nên ăn hay hạn chế ăn các loại cá biển có nguy cơ chứa thủy ngân cao như: cá thu, cá mập, cá kiếm. Thủy ngân nhiễm trong cá nếu tích lũy trong cơ thể người mẹ quá nhiều có thể gây tổn thương đến não bộ của thai nhi.

– Thai phụ không nên sử dụng một số loại củ, quả đã mọc mầm (như khoai tây) vì chúng có chứa nhiều chất độc, gây hại đến thai nhi.

– Một số sản phẩm từ sữa, bơ, phomat chưa qua tiệt trùng; cá, thịt còn tái; trứng ốp la; thức ăn bị ôi thiu, mốc, có mùi lạ cũng không nên sử dụng vì chúng chứa nhiều loại vi khuẩn và mầm bệnh gây tác hại đến sức khỏe của mẹ và thai nhi.

– Các bà mẹ mang thai nên lựa chọn những loại thực phẩm an toàn, rau quả cần phải rửa sạch, đối với trái cây nên gọt vỏ trước khi ăn. Không sử dụng những loại rau, củ, quả có khả năng gây sẩy thai, động thai, sinh non như: Đu đủ xanh, táo mèo, long nhãn, đào, gừng, ớt, rau sam…

• Tags